Antibiotikët janë një element kryesor i mjekësisë moderne dhe shpëtojnë miliona jetë çdo vit. Por ato mund të dëmtojnë sistemin normal bakterial ku mbështetet shëndeti ynë.
Trupat tanë mbajnë triliona baktere pa të cilat nuk mund të jetojmë – (sasia më e madhe e tyre gjendet në zorrët tona). Por a dëmtohet përgjithmonë kjo pjesë të rëndësishme e trupit tonë sa herë që marrim antibiotikë?
“Mikrobioma e zorrëve është një rrjet kompleks i formave të jetës mikrobiotike dhe të gjitha gjërave që u nevojiten për të mbajtur veten në pjesën e poshtme të trupit,” thotë James Kinross, një kirurg kolorektal konsulent në Imperial College London.
Së pari duhet të dini se mikrobioma (pra bakteret) e zorrëve luan një rol të madh në ruajtjen e shëndetit tonë, duke përfshirë rregullimin e sistemit imunitar dhe të tretjes. Ekspertët argumentojnë se antibiotikët janë një nga kërcënimet më të mëdha për mikrobiomet tona të zorrëve.
Antibiotikët, që zakonisht përshkruhen për të trajtuar dhe parandaluar infeksionet bakteriale, janë një gur themeli i mjekësisë moderne. Por në procesin e synimit të baktereve që shkaktojnë infeksion në trupin tonë, antibiotikët gjithashtu mund të zhdukin pa dashje bakteret e tjera në trupin tonë.
Ka shqetësime në rritje midis shkencëtarëve në lidhje me implikimet shëndetësore
të varësisë sonë në rritje te antibiotikët; ndërmjet viteve 2000 dhe 2015, recetat globale të antibiotikëve u rritën me 65%.
Problemi me këtë përdorim në rritje të antibiotikëve është i dyfishtë: dëmtimi i shkaktuar në mikrobiomet tona të zorrëve dhe rritja e rezistencës bakteriale ndaj antibiotikëve.
“Antibiotikët prishin ekosistemin e ndërlikuar të mikrobiomës sonë të zorrëve dhe duke e bërë këtë, i vënë bakteret e mbijetuara në rrezik më të madh për të mbijetuar gjenet e tyre rezistente ndaj patogjenëve,” thotë Gautam Dantas, profesor i mjekësisë laboratorike dhe gjenomike në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit të Uashingtonit. në St Louis në SHBA.
Ne e dimë se sa më e larmishme të jetë popullata jonë e baktereve të zorrëve, aq më mirë. Por çdo kurs i antibiotikëve e prish këtë popullatë, sepse antibiotikët nuk janë të shënjestruar mjaftueshëm për të vrarë vetëm bakteret patogjene që shkaktojnë infeksionin. Në vend të kësaj, ata ndjekin të gjitha bakteret në zorrët tona.
“Ka ndikim kolateral,” thotë Dantas. “Mendoni për një pyll ku po përpiqeni të shpëtoni nga një një prej barërave të këqija; mënyra se si ne përdorim antibiotikët është të bombardojmë pyllin, duke vrarë të mirat dhe të këqijat.”
Kur shkencëtarët kanë shikuar në mënyrë retrospektive në mikrobiomet e njerëzve që kanë pasur një infeksion dhe kanë marrë antibiotikë, kanë zbuluar se diversiteti i mikrobiomave rikuperohet kryesisht brenda pak muajsh, thotë Dantas. Por tek disa njerëz, disa baktere të mira për fat të keq nuk shfaqen më kurrë.
Dantas dhe ekipi i tij i studiuesve kanë studiuar mostrat e fekaleve të mbledhura nga fëmijët e trajtuar në spitalin. Këto mostra u mblodhën në mënyrë rutinore, përpara çdo infeksioni dhe antibiotiku, gjë që lejoi ekipin e tij të shihte ndryshimet tek fëmijët që marrin një infeksion dhe u jepen antibiotikë më vonë.
Rezultati është fatal;Ne po humbasim diversitetin në zorrët tona dhe mikrobet thelbësore që na kanë mbështetur për qindra mijëra vjet
“Ajo që ne tashmë dimë se po ndodh tek të rriturit, ndodh në mënyrë më dramatike tek foshnjat.
Ndërsa efektet ndryshojnë nga personi në person dhe varen nga mosha jonë, konsensusi midis shkencëtarëve është se efektet e një grupi antibiotikësh mund të jenë të përhershme.
.Disa njerëz janë shumë të ndjeshëm ndaj dëmtimit të mikrobiomit [të tyre] nga antibiotikët dhe ekologjia e mikrobiomës së tyre do të ndryshojë në mënyrë dramatike dhe nuk do të kthehet kurrë në atë që ishte para dozës së antibiotikut.
“Ne po humbasim diversitetin në zorrët tona dhe mikrobet thelbësore që na kanë mbështetur për qindra mijëra vjet [po humbasin] në një shkallë kohore të paprecedentë.”, thotë James Kinross
Gjithashtu është zbuluar se nuk është vetëm ndikimi në bakteret e zorrëve që po antibiotiku shkakton shqetësim, por edhe pasoja dytësore në zhvillimin e sistemit imunitar.
Studimet tregojnë se marrja e dozave të përsëritura të antibiotikëve ka një efekt më shkatërrues. Kjo shpesh quhet “hipoteza e shumëfishtë e goditjes”.
Pasoja tjetër e përdorimit afatgjatë të antibiotikëve është rreziku i rezistencës. Kur një popullatë bakteresh ekspozohet ndaj një antibiotiku, ato që nuk kanë gjenet për rezistencë ndaj antibiotikëve priren të vdesin. Por ato që i kanë ato – ose gjenet që kanë marrë nga mjedisi i tyre, ose mutacionet që kanë lindur spontanisht – do të mbijetojnë.
Ndikimi i dëmshëm dhe shpëtimtar i antibiotikëve është një nga enigmat më të mëdha që shqetëson shkencëtarët në mbarë botën. Ndërsa nuk ka një zgjidhje të vetme, ka qasje që mund të zbusin efektet e dëmshme të antibiotikëve në shëndetin tonë.
“Antibiotikët janë ilaçe të mahnitshme që kanë shpëtuar miliona jetë. Ata janë burime shumë të çmuara dhe duhet të përdoren, por ne duhet të kuptojmë se si t’i përdorim saktësisht.
Shkencëtarët tani po shikojnë antibiotikët që synojnë më shumë pjesë të trupit, si dhe ato që synojnë baktere specifike, me idenë që vetëm të heqin qafe bakteret nga të cilat dëshirojmë të shpëtojmë dhe të lihen bakteret e dobishme në zorrë të paprekur.
Por mjeti më i madh aktualisht në dispozicionin tonë, thotë Anthony Buckley, profesor i asociuar në mikrobiologjinë e zorrëve në Universitetin e Leeds, janë dietat tona. “Ushqyerja është një nga shtytësit më të mëdhenj pas krijimit të mikrobiomës njerëzore,” thotë ai.
Bakteret rezistente mund të migrojnë nga zorrët në zona të tjera, kështu që ajo që ndodh në zorrë ka një ndikim në pjesën tjetër të trupit tonë – Craig MacLean
Grupi kërkimor i infeksioneve të lidhura me kujdesin shëndetësor të Universitetit të Leeds ka testuar efektet e antibiotikëve në mikrobiomën për dy dekadat e fundit.
Është shumë më mirë të mos mbështetesh te antibiotikët, thotë grupi kërkimor.
Shumëllojshmëria më e madhe e ushqimeve që hamë zakonisht lidhet me një shumëllojshmëri më të madhe të mikrobeve në zorrë, dhe fibrat në veçanti duket se kanë një ndikim vërtet pozitiv”, thotë Ines Moura, një studiuese në fakultetin e mjekësisë dhe shëndetit të Universitetit të Leeds, e cila aktualisht është duke testuar efektet e lëndëve ushqyese të ndryshme në mikrobiomën e zorrëve dhe se si ato mund të zvogëlojnë efektet negative të antibiotikëve.
Fibrat dietike janë veçanërisht të rëndësishme sepse mikrobet në trupin tonë i tretin ato dhe prodhojnë acide yndyrore, të cilat sigurojnë energji për qelizat që rreshtojnë zorrën e trashë.
Ironia që qëndron në themel të përdorimit të antibiotikëve është se, me çdo sasi që marrim, ne potencialisht ulim aftësinë e trupit tonë për të luftuar infeksionin dhe, për rrjedhojë, rrisim mbështetjen tonë te antibiotikët.
“Është shumë më mirë të mos mbështetemi te antibiotikët,dhe në vend të kësaj të fokusohemi në bio-rezistencën e ekologjisë sonë të brendshme duke ngrënë shëndetshëm, veçanërisht në fillimet e jetës së një personi, pasi kjo është kur antibiotikët shkaktojnë dëmin më të madh. Hej.al