Vitet e fundit, përpunimi i ushqimit është bërë një temë shumë e debatuar në të gjithë industrinë ushqimore dhe shëndetësore. Por ku futen konsumatorët në këtë debat?
Në një studim me rreth 10,000 konsumatorë në 17 vende evropiane, Observatori i Konsumatorit, i mundësuar nga EIT Food, mblodhi njohuritë e konsumatorëve mbi debatin e ushqimeve ultra të përpunuara duke tërhequr perden për të zbuluar nëse konsumatorët kujdesen për nivelet e përpunimit dhe sa ndikon kjo
Çfarë zbuloi studimi?
Shqetësime janë kontradiktore
Dy të tretat e konsumatorëve evropianë besojnë se ushqimet ultra të përpunuara janë të pashëndetshme dhe ka të ngjarë të shkaktojnë probleme shëndetësore më vonë në jetë.
Këto çështje shëndetësore që konsumatorët po i lidhin me ushqimet ultra të përpunuara (UPF) përfshijnë obezitetin, diabetin dhe çështje të tjera të lidhura me stilin e jetës.
Pra, me këto shqetësime, a janë kthyer të gjithë konsumatorët kundër ushqimeve ultra të përpunuara? Përgjigja është jo.
Pavarësisht këtyre shqetësimeve në rritje, vetëm 56% e konsumatorëve përpiqen të shmangin blerjen e tyre.
Ushqimet ultra të përpunuara kërkojnë pak ose aspak përgatitje; ato janë të mbushura me përbërës të krijuar për t’i bërë të shijshme dhe perceptohen si një alternativë më e lirë ndaj ushqimeve të përpunuara minimalisht.
Pra, pse konsumatorët ende dëshirojnë të hanë ushqime që përfshijnë përbërës që ata nuk i kuptojnë dhe me implikime të panjohura shëndetësore?
Tre shkaqet kryesore të konsumit të UPF të gjetura në studim ishin komoditeti, çmimi dhe shija.
Ushqimet ultra të përpunuara kërkojnë pak ose aspak përgatitje; ato janë të mbushura me përbërës të krijuar për t’i bërë të shijshme dhe perceptohen si një alternativë më e lirë ndaj ushqimeve të përpunuara minimalisht.
Shkencëtarët i lidhin ushqimet ultra të përpunuara me 32 probleme shëndetësore
Kjo prirje ishte veçanërisht e dukshme për konsumatorët me më pak kohë dhe para të cilët janë më të kufizuar në vendimmarrjen e tyre për ushqimin, që do të thotë se niveli i përpunimit thjesht nuk është një prioritet kur zgjedhin se çfarë ushqimi të blejnë në dyqan.
Hyni në konfuzion
Studimi zbuloi gjithashtu se konsumatorët e shohin debatin konfuz. Për shembull, ndërsa gjashtë në 10 konsumatorë (61%) i identifikuan pijet energjike si ultra të përpunuara, vetëm 34% dhe 22% respektivisht menduan se djathi vegan dhe çokollata janë ultra të përpunuara.
Ekziston gjithashtu një mungesë e qartësisë mbi shëndetin dhe implikimet që nivelet e përpunimit kanë në ushqim, konsumatorët të cilët janë shtyrë të besojnë se një kos frutash me 0% yndyrë është një ëmbëlsirë apo rostiçeri e shëndetshme tani po u thuhet se këta kos janë ultra të përpunuar.
Studimi zbuloi se konsumatorët janë lënë të pafuqishëm për të bërë zgjedhje të shëndetshme pasi atyre u mungon udhëzimi i qartë.
Kur klasifikohen ushqimet bazuar në nivelet e tyre të përpunimit, ka pasur kontestime rreth alternativave me bazë bimore.
Çfarë është saktësisht mishi i përpunuar? Dhe sa është e sigurt për të ngrënë?
Kjo ka çuar në mungesën e besimit të konsumatorëve, me studimin që zbuloi se mbi gjysma e konsumatorëve evropianë nuk hanë zëvendësues me bazë bimore për shkak të frikës së përpunimit.
Industria e ushqimeve të përpunuara po dështon në lidhje me konsumatorin në aspektin e komunikimit. Informacioni kontradiktore po u jepet konsumatorëve, duke i lënë ata të pafuqishëm për të marrë vendime të shëndetshme dhe të informuara.
40% e konsumatorëve evropianë nuk besojnë se qeveria e tyre po bën mjaftueshëm për të rregulluar ushqimet ultra të përpunuara dhe për të siguruar që ato janë të sigurta për konsum.
Etiketimi është një nga metodat më efektive të komunikimit nga prodhuesi tek konsumatori. Prodhuesit mund të mendojnë gjithashtu për mënyra të tjera për të informuar konsumatorët për të mirat dhe të këqijat e llojeve të ndryshme të përpunimit të ushqimit.
Shitësit me pakicë gjithashtu kanë një rol për të luajtur në fitimin e besimit të konsumatorëve dhe komunikimin e një mesazhi më të qartë në debatin e UPF.
Kjo mund të jetë nëpërmjet promovimit të produkteve të përpunuara minimalisht në ofertat me zbritje ose duke i shënuar ato si më pak të përpunuara në rafte, por gjithashtu duke ofruar informacion mbi forma të ndryshme të përpunimit të ushqimit dhe implikimet e tyre për shëndetin dhe qëndrueshmërinë.
A ka ndonjë mënyrë për të arritur një ekuilibër?
40% e konsumatorëve evropianë nuk besojnë se qeveria e tyre po bën mjaftueshëm për të rregulluar ushqimet ultra të përpunuara dhe për të siguruar që ato janë të sigurta për konsum.
Është e qartë se qeveritë kanë një rol për të luajtur në sigurimin e qartësisë në debat. Kjo qartësi mund të vijë përmes edukimit mbi parimet bazë të përpunimit të ushqimit, në mënyrë që konsumatorët të ndihen të fuqizuar kur përballen me informacione kontradiktore.
Rekomandimet kombëtare të ushqimit duhet gjithashtu të sqarojnë nëse zëvendësuesit me bazë bimore janë ushqime ultra të përpunuara dhe nëse kjo ka rëndësi për shëndetin e tyre të përgjithshëm. Kjo qasje duhet të jetë konsistente dhe e rënë dakord për të përcjellë një mesazh të qartë.
Pra, a është UPF e keqe për ju? Duket qartë se rritja e ekspozimit ndaj disa llojeve të UPF shkon paralelisht me një sërë çështjesh shëndetësore. Megjithatë, roli i përpunimit në krahasim me rolin e përbërësve që përfshihen në këto produkte nuk është ende i qartë për shkencëtarët, e lëre më për konsumatorët.
Shkencëtarët dhe institucionet shëndetësore janë të nevojshme për të peshuar në këtë debat. Institucionet shëndetësore duhet të ofrojnë deklarata përfundimtare dhe të mbështetura me prova mbi implikimet shëndetësore afatgjata dhe ndikimet afatshkurtra ushqyese të UPF. L.C.Hej.al