Me skena spektakolare beteje, filmi i fundit i Ridley Scott me Joaquin Phoenix si komandantin ushtarak francez është ‘një epikë e duhur, historike e modës së vjetër’, shkruan Nicholas Barber.
Martin Scorsese është 80 vjeç dhe Ridley Scott është gati 86 vjeç, por asnjë nga regjisorët nuk po tregon shenja të ngadalësimit. Vitet e fundit, në fakt, filmat e tyre janë më të shtrenjtë dhe më ambicioz se kurrë. Shembulli më i fundit është Napoleoni, filmi biografik 160-minutësh i Scott-it për komandantin dhe sundimtarin ushtarak francez, i cili përfshin disa vende dhe disa dekada dhe ka disa skena beteje të zhurmshme gjatë rrugës. Është një arritje mahnitëse, megjithëse mund t’ju lërë me një vlerësim më të madh të aftësive drejtuese të Scott-it sesa të Napoleonit.
Fillon në vitin 1789, kur Maria Antoinette vihet në gijotinë në Revolucionin Francez, ndërsa një oficer i ri i armëve, i luajtur nga Joaquin Phoenix, shikon me talljen e rëndë që do të adoptojë për pjesën më të madhe të filmit. Udhëheqësit e rinj të Republikës kanë frikë se mos dëbohen nga mbretërorët ose pushtuesit britanikë, dhe kështu ata dërgojnë këtë ushtar korsikanë të këqij në qytetin e Toulon për të çliruar një fortesë të pushtuar nga ushtarët britanikë. Ashtu si ai është gati të sulmojë, ai e rregullon kapelën e tij të famshme nga një kënd i hareshëm jashtë qendrës në një simetrik të pastër, dhe kështu ai fillon ngritjen e tij drejt madhështisë.
Betejat e egra që pasojnë janë të gjitha spektakolare, të gjitha të dallueshme nga njëra-tjetra dhe të gjitha të lehta për t’u ndjekur. Mes tymit, gjakut dhe kaosit, Scott siguron që ju mund të shihni se kush po fiton dhe pse. Ndërsa kalorësit sulmojnë nëpër fusha të mjegullta dhe këmbësorët bëhen copë-copë nga topat, Napoleoni është një kujtesë se asnjë regjisor tjetër nuk bën filma si Scott. Kjo qartësi është aty kur heroi i saj po ecën me hapa nëpër pallate dhe katedrale gjithashtu.
Titrat tregojnë se kush po flet dhe ku janë, kështu që ka një qëllim të qartë për të gjitha takimet e tij me politikanët e botës (të luajtura nga një sërë aktorësh dhe humoristësh të personazheve britanikë, të cilët me mëshirë u përmbahen thekseve të tyre).
Ai takohet në ndeshjen e tij me Dukën e Uellingtonit, të luajtur nga Rupert Everett – njeriu i vetëm që përqesh me përbuzje – por takimi më i rëndësishëm në jetën e tij është me Joséphine, të luajtur nga Vanessa Kirby. E vendosur, por me këmbë në tokë, sytë e saj vezullojnë, ajo gjithmonë duket se buzëqesh me një shaka që vetëm ajo e kupton. Performanca e Phoenix është po aq e këndshme. Një i afërm i largët i Perandorit që ai luajti në epikën e mëparshme të Scott, Gladiator, Napoleoni i tij është i qetë deri në përgjumje kur është në fushën e betejës, e ndërsa një djall i ngacmuar në takimet me gratë.
Megjithatë, filmi nuk zbulon pse ai është kaq i dashuruar me Joséphine. Phoenix lexon shumë nga letrat adhuruese të Napoleonit drejtuar gruas së tij me zë, por ato nuk shpjegojnë pse ai ndihet sikur mezi është i denjë për të, edhe kur ai ka pushtuar gjysmën e botës dhe ajo ka ndarë sensualitetin e saj me gjysmën e kolegëve të tij.
Kjo paqartësi është e vërtetë edhe për marrëdhëniet e tjera. Filmi shërben si një preciz i mrekullueshëm i karrierës së Napoleonit, një faqe e ilustruar bukur në Wikipedia që tregon shumicën e ngjarjeve kryesore në jetën e tij të rritur.
Skenë pas skene, epika e tij historike e duhur, e modës së vjetër është argëtuese e jashtëzakonshme. Por i mungojnë njohuritë se kush është Napoleoni ose çfarë dëshiron, nga vjen ose pse është një sukses i tillë.
Pavarësisht se Napoleoni u prit mirë në shumë pjesë të mediave në Mbretërinë e Bashkuar, duke përfshirë Five Stars in the Guardian dhe Four Stars në The Times për këtë “epike historike spektakolare”, kritikët francezë kanë qenë më pak të sjellshëm, por regjisori nuk është i shqetësuar.
Gazeta franceze Le Figaro tha se filmi mund të riemërtohet “Barbie dhe Ken nën një Perandori”. Media GQ franceze tha se kishte diçka “thellësisht të ngathët, të panatyrshme dhe pa dashje qesharake” në të folurën e ushtarëve francezë që bërtisnin “Vive La France” me theksin amerikan.
Më ashpër akoma, Patrice Gueniffey, një biograf i njohur i Napoleonit në revistën Le Point, e sulmoi filmin. Ai shkoi aq larg sa e quajti atë “shumë anti-francez dhe shumë pro-britanike”./Hej.al