Ekspertët që mbajnë orën ogurzezë të Ditës së Kijametit janë shprehur se njerëzimi është shumë afër katastrofës globale, e cila mund të përfshijë luftë bërthamore, ndryshime klimatike ose ndoshta edhe inteligjencë artificiale. Ora e Kijametit është një metaforë, e cila zbulon se sa afër është njerëzimi me vetëasgjësimin, sipas Buletinit të Shkencëtarëve Atomik. Grupi u themelua në vitin 1945 nga shkencëtarët e Universitetit të Çikagos.
Ora mbeti në të njëjtën kohë me vitin e kaluar për shkak të kërcënimeve të vazhdueshme si luftërat dhe ndryshimet klimatike jashtë kontrollit. Këtë vit, ekspertët thanë gjithashtu se ishin veçanërisht të shqetësuar se si përparimet në inteligjencën artificiale mund të mbjellin kaos, duke e bërë më të vështirë parandalimin e fatkeqësive globale. Shkencëtarët krijuan orën duke përdorur imazhet e apokalipsit (mesnata) dhe idiomën bashkëkohore të shpërthimit bërthamor (numërimi mbrapsht në zero) për të përcjellë kërcënime për njerëzimin dhe Tokën. E marta shënon përditësimin e parë të orës që nga fillimi i luftës Izrael-Hamas dhe i dyti që nga pushtimi rus i Ukrainës rinovoi frikën e luftës bërthamore globale.
Sa është ora e vendosur tani?
Ora është vendosur në 90 sekonda deri në mesnatë, sa më afër që ka qenë ora në mesnatë në historinë e saj. Mesnata është momenti që simbolizon Kijametin.
Pse ora është ende e vendosur në 90 sekonda deri në mesnatë?
“Ora mbeti në të njëjtën kohë si vitin e kaluar sepse njerëzimi vazhdon të përballet me një nivel të paparë rreziku”, tha Buletini i Shkencëtarëve Atomik në një deklaratë.
“Vendimi ynë nuk duhet të merret si një shenjë se situata e sigurisë ndërkombëtare është zbutur. Përkundrazi, liderët dhe qytetarët në mbarë botën duhet ta marrin këtë deklaratë si një paralajmërim të ashpër dhe të përgjigjen urgjentisht, sikur sot të ishte momenti më i rrezikshëm në historinë moderne. Sepse mund të jetë”.
AI është një kërcënim!
Sipas shkencëtarëve që caktuan orën, një nga zhvillimet më të rëndësishme teknologjike në vitin e kaluar përfshinte përparimin dramatik të inteligjencës artificiale. Ky përparim është një shqetësim.
“AI ka potencial të madh për të zmadhuar dezinformimin dhe korruptuar mjedisin e informacionit nga i cili varet demokracia. Përpjekjet e dezinformimit të aktivizuara nga AI mund të jenë një faktor që e pengon botën të merret në mënyrë efektive me rreziqet bërthamore, pandemitë dhe ndryshimet klimatike.”
Kush e vendos orën në Orën e Kijametit?
Ora e Ditës së Fundit vendoset çdo vit nga 22 anëtarët e Bordit të Shkencës dhe Sigurisë së Buletinit në konsultim me Bordin e Sponsorëve të tij, i cili përfshin 11 laureatë Nobel.
Çdo vit, anëtarëve të bordit u bëhen dy pyetje:
A është njerëzimi më i sigurt apo në rrezik më të madh këtë vit se vitin e kaluar?
A është njerëzimi më i sigurt apo në rrezik më të madh në krahasim me 77 vitet që është vendosur ora?
Këtë vit, bordi mori në konsideratë kërcënime të shumta globale, duke përfshirë teknologjitë si AI, përhapjen e armëve bërthamore, luftën Rusi-Ukrainë, luftën Izrael-Hamas, bio-kërcënimet, krizën e vazhdueshme klimatike dhe fushatat e dezinformimit të sponsorizuara nga shteti.”, thuhet në njoftimin e Buletinit.
Pse është kaq e spikatur Ora e Kijametit?
Gjatë viteve, ora është referuar nga Shtëpia e Bardhë, Kremlini dhe udhëheqja e shumë kombeve të tjera. Megjithëse jo të gjithë janë dakord me cilësimet e orës, ajo përgjithësisht respektohet për pyetjet që bën dhe për qëndrimin e saj të bazuar në shkencë./usatoday