Kungulli është shija thelbësore e vjeshtës. Kungujt janë më shumë se një dekorim ose aromatizues sezonal. Ata kanë një histori të gjatë si një burim i gjithanshëm dhe jetik i të ushqyerit. Kungulli është ai që ekspertët e të ushqyerit e quajnë ushqim të dendur me lëndë ushqyese, që do të thotë se përmban një grusht të madh ushqyes në këmbim të relativisht pak kalorive.
Një filxhan kungull i konservuar, për shembull, përmban 137 kalori, por siguron më shumë se 200 për qind të vlerës ditore për vitaminën A, 36 për qind të vitaminës K, 25 për qind të fibrave dhe 22 për qind të vitaminës E. Është gjithashtu një burim i mirë i vitaminës B6, vitaminë C, magnez, riboflavinë, hekur dhe kalium.
Vitamina A në kungull vjen nga pigmentet bimore të quajtura karotenoidë, të cilat i japin kungullit ngjyrën e artë dhe mund të shndërrohet nga trupi në vitaminë A. Vitamina A është jetike për shikimin, shtatzëninë, shëndetin e lëkurës dhe funksionin imunitar – e fundit është veçanërisht e rëndësishme ndërsa kalojmë në muajt e ftohtë.
Një karotenoid në kungull i quajtur beta-karoten, si dhe vitaminat C dhe E, gjithashtu mund të veprojnë si antioksidantë dhe mund të ndihmojnë në mbrojtjen e lëkurës nga dëmtimet nga rrezet UV dhe ndotja.
Një filxhan pure kungulli të konservuar, i cili zakonisht bëhet nga një varietet kungulli që është i ngjashëm me kungullin e gjalpit, përmban rreth shtatë gram fibra, një lëndë ushqyese që shumica e njerëzve në Shtetet e Bashkuara mund të përfitojnë nga ngrënia. Fibrat mund t’ju ndihmojnë të ndiheni të ngopur dhe të kënaqur, mund të rregullojnë nivelet e sheqerit dhe kolesterolit në gjak dhe mund të mbështesin një mikrobiom të shëndetshëm të zorrëve.
Llojet e fibrave në kungull mund të ndihmojnë gjithashtu ata që vuajnë nga diarreja ose kapsllëku duke thithur ujin dhe duke ndihmuar jashtëqitje të lëvizë brenda zorrës së trashë. Kungulli është pak më i butë në traktin tretës se llojet e tjera të ushqimeve me fibra të larta, si lakra jeshile ose fasulet, të cilat janw pak më të vështira për t’u tretur.
Nivelet e kaliumit të kungullit gjithashtu ia vlen të theksohen. Hulumtimet sugjerojnë se konsumimi i më shumë kaliumit mund të ulë presionin e gjakut, të përmirësojë shëndetin e kockave dhe të zvogëlojë rrezikun e goditjes në tru dhe gurëve në veshka.
Dhe mos harroni farat, të cilat janë të ngrënshme dhe gjithashtu përmbajnë lëndë ushqyese të vlefshme. Qofshin me lëvozhgë apo pa lëvozhgë, farat e kungullit janë një burim i mirë i proteinave, fibrave, yndyrave të shëndetshme, hekurit, magnezit dhe zinkut. Një gjysmë filxhani me fara kungulli të prera, të quajtura gjithashtu pepita, përmban 21 gram proteina dhe 4,5 gram fibra, për shembull.
Si të hani më shumë kungull
Kungulli i konservuar është po aq ushqyes sa pureja e bërë nga e para, dhe është shumë më e lehtë dhe më e përshtatshme. Vetëm sigurohuni që të blini pure të thjeshtë kungulli dhe jo mbushje byreku me kungull, e cila mund të ketë sheqer dhe natrium të shtuar dhe mund të mos japë aq shumë fibra.
Nutricionistt preferojnë të shtojnë një lugë pure kungulli në tërshërë ose kos të thjeshtë.
Përtej klasikëve të stinës si buka me kungull dhe byreku me kungull, mund të përdorni edhe kunguj të konservuar për supat dhe makaronat.
Kungujt e mëdhenj të shitur për fenerë dhe dekor sezonal nuk janë të mirë për t’u ngrënë, megjithëse mund t’i hiqni farat, t’i hidhni me erëza dhe t’i pjekni për një meze të lehtë ose të ëmbël.
Nëse dëshironi të gatuani kungull nga e para, kërkoni kunguj të vegjël byreku dhe kungujsh dimëror. Hej.al