Shkuarja në një restorant vietnamez për të eksperimentuar me shije të reja mund të jetë një përvojë emocionuese dhe stimuluese për shumë njerëz për shijet e tyre, ndërsa për ata që vuajnë nga neofobia ushqimore rezulton të jetë makthi më i keq. Këta njerëz ndjejnë një frikë të vërtetë nga ushqimet dhe pjatat e panjohura dhe çrregullimi i tyre ka pasoja si në të ushqyer, ashtu edhe në marrëdhëniet shoqërore. Ja se nga çfarë karakterizohet neofobia ushqimore dhe si ta luftoni atë.
Çfarë është neofobia ushqimore?
Neofobia është frika nga çdo gjë e re. Në formën më të butë mund të shfaqet si ngurrim për të provuar gjëra të reja, ose për të thyer rutinën dhe shpesh ndeshet tek fëmijët e vegjël dhe të moshuarit.
Në dritën e kësaj, neofobia ushqimore i referohet frikës për të provuar ushqime dhe shije të reja që nuk përputhen me zonën e rehatisë dhe zakonet e dikujt.
Dikush mund të supozojë se të kesh neofobinë e ushqimit do të thotë të jesh i përpiktë, ose besnik i shijeve marramendëse, por nuk është kështu.
Një studim i titulluar “Segmentimi i konsumatorit’ bazuar në neofobinë e ushqimit zbuloi se individët me nivele të larta të neofobisë ushqimore janë pjesë e një grupi specifik konsumatorësh të karakterizuar nga neveri të thella shqisore si dhe nga frika nga pasojat negative pas konsumimit të ushqimeve të panjohura.
Shkaqet e mundshme
Nuk është ende e qartë se cilat janë saktësisht shkaqet që çojnë në shfaqjen e neofobisë ushqimore, megjithatë janë identifikuar kombinime të faktorëve biologjikë, psikologjikë dhe mjedisorë: për shembull, kushte të ndryshme gjenetike, predispozita individuale të personalitetit, niveli i familjaritetit të fëmijës apo të rriturit me shijen, kohën dhe mënyrën e futjes së ushqimeve të reja dhe qëndrimin e prindërve ndaj ushqimit.
Një artikull i botuar në The American Journal of Clinical Nutrition theksoi marrëdhënien midis neofobisë ushqimore dhe autizmit.
Neofobia ushqimore tek fëmijët
Një artikull nga Shkolla e Mjekësisë e Universitetit Tulane në Nju Orleans vlerëson se 25% e foshnjave dhe fëmijëve të vegjël janë të prekur nga një lloj çrregullimi i të ngrënit.
Megjithatë, ekziston një neofobi ushqimore edhe tek ata fëmijë që kanë zhvilluar modele normale të të ushqyerit. Këta fëmijë janë të kënaqur duke ngrënë vetëm një numër të kufizuar ushqimesh dhe zhvillojnë një neveri konjitive dhe të sjelljes ndaj ushqimeve të reja. Këta fëmijë karakterizohen nga një temperament i butë, i trishtuar, i turpshëm dhe një qasje negative ndaj ushqimeve të reja.
Perceptimi i rrezikut ndaj të panjohurës dhe si rrjedhojë prirja për ushqime të njohura, ankthi ndaj eksperimentimit dhe nevoja për kontroll kontribuojnë gjithashtu në rritjen e ndjenjës së shqetësimit. Sjellja e të ngrënit e prindërve është gjithashtu vendimtare, pasi ndikon thellësisht në shijet dhe qasjet e fëmijës ndaj ushqimit.
Shmangia e disa ushqimeve, ose grupe ushqimesh: Njerëzit me neofobinë ushqimore shmangin grupe të tëra ushqimesh, të tilla si perimet./hej.al