Më 22 tetor 2022, qeveria më e djathtë dhe më euroskeptike e Italisë që nga viti 1946 mori detyrën në Romë. Fitorja e partisë së Giorgia Melonit në zgjedhjet italiane ngriti shqetësime te demokracitë evropiane. Një vit më pas, çfarë vlerësimi mund të bëhet për Melonin? A ka arritur ajo të fshijë imazhin e saj neofashist, veçanërisht jashtë vendit?
Mes neofashizmit dhe populizmit
“Unë jam ajo që britanikët do ta quajnë “të huaj”, si të thuash, “underdog”, ajo që, për të pasur sukses, duhet të prishë të gjitha parashikimet. Kjo është ajo që kam ndërmend të bëj përsëri, të prish parashikimet.” Kështu e përshkroi veten Giorgia Meloni në Parlamentin Italian kur mbajti fjalimin e saj inaugurues më 25 tetor 2022.“Nga pikëpamja faktike, ideja se Giorgia Meloni është një “underdog” dhe se ajo është e përulur është e rreme”, tha Gianfranco Pellegrino, një pedagog i filozofisë politike në Universitetin Luiss të Romës. “Giorgia Meloni ka mbi njëzet vjet në politikë.
Ajo nuk është e re. Nga pikëpamja financiare, Giorgia Meloni sigurisht që nuk është proletare, sepse standardi i saj i jetesës është shumë i lartë”, tha ai. “Pra, edhe fjala ‘underdog’ dhe imazhi që ajo krijon është një përpjekje retorike e bazuar në gënjeshtra të vërteta propagandistike. Të prezantosh veten si veçanërisht të afërt me njerëzit është një teknikë retorike, tipike populiste”.
Ekspertët thonë se përsa i përket politikës së migracionit, marrëdhënieve ndërkombëtare dhe politikës së brendshme, Giorgia Meloni nuk ka arritur të tregojë afërsinë e saj me popullin apo të shkëputet nga imazhi neofashist që e ndjek. “Sigurisht që ka pasur një përpjekje për t’u distancuar nga etiketa neofashiste. Megjithatë, kjo përpjekje më duket se ka qenë vetëm pjesërisht e suksesshme,” shtoi Gianfranco Pellegrino.E megjithatë, sipas sondazheve, nëse italianët do të thirreshin për të votuar sot, Pellegrino beson se “pamja nuk do të ishte ndryshe… Nuk mendoj se do të kishte një fitore të madhe për të majtën”. Sipas një sondazhi italian të kryer më 16 Tetor, partia e saj “Vëllezërit e Italisë”, ka ruajtur mbështetjen e saj mes italianëve.
Rishikimi i politikës së migracionit
“Për disa çështje, [Meloni] tenton të valëvisë flamurin e identitetit. Emigracioni është një shembull i tillë. Në fund të fundit, nuk kushton shumë. Predikimi i armiqësisë ndaj emigrantëve nuk është aq i komplikuar sa rivlerësimi i pensioneve apo rritja e të ardhurave”, shpjegoi Maurizio Ambrosini, lektor i sociologjisë së migracionit në Universitetin e Milanos. “Duam ta bëjmë sigurinë një tipar dallues të kësaj qeverie”, deklaroi kryeministrja në ditën e fitores së saj në zgjedhje, “dhe t’u japim fund largimeve të paligjshme duke shkatërruar përfundimisht trafikimin e qenieve njerëzore në Mesdhe”. Pas një pike kyçe në programin politik të Matteo Salvinit, kreut të partisë së djathtë Liga, qeveria e Melonit kishte shprehur synimin e saj për të krijuar një “bllokadë detare” për të ndaluar mbërritjen e emigrantëve në brigjet italiane.
Kjo bllokadë do të kishte marrë propozimin fillestar të misionit detar të Bashkimit Evropian, Operacionin Sophia, i cili, në fazën e tretë të planifikuar, por të pazbatuar kurrë, parashikonte në mënyrë specifike bllokimin e nisjes së anijeve nga Afrika e Veriut. “Nëse nuk vendosim të bëjmë luftë me fqinjët tanë afrikano-verior, kjo do të duket të jetë një masë jopraktike ose me kosto që do të duhej të konsideroheshin seriozisht”, shpjegoi Maurizio Ambrosini. Vetë Meloni kohët e fundit tha për shtypin se, për sa i përket politikës së migracionit, “rezultatet nuk janë ende aq sa shpresohet”. Sipas Ambrosini, politika e migracionit të Giorgia Melonit është jashtëzakonisht e paqartë. Mirëpritja bujare që u është bërë ukrainasve është një rast i jashtëzakonshëm i standardeve të dyfishta dhe bisedave të dyfishta për emigracionin dhe azilin, sipas të cilit refugjatët nga disa luftëra në Afganistan, Siri dhe vende të tjera të Jugut dhe Afrikës nuk janë të mirëpritur.
Në Mars, qeveria Meloni nisi një ofensivë në favor të familjes tradicionale. U lëshua një qarkore ku u kërkon bashkive të ndalojnë regjistrimin e prindërve jobiologjikë në çertifikatat e lindjes së fëmijëve me dy baballarë ose dy nëna. Në Itali, amësia zëvendësuese është e ndaluar. Si rezultat, shumë çifte të të njëjtit seks shkojnë jashtë vendit për të pasur një fëmijë. Me t’u kthyer në Itali, lind pyetja se si t’i njohin fëmijët e tyre në regjistrat kombëtarë dhe këtu përsëri lindin probleme. Nuk ka ligj për njohjen e prindërve për familjet e të njëjtit seks, që do të thotë se njihet vetëm prindi biologjik. Meloni ka argumentuar se gratë me më shumë se dy fëmijë japin një kontribut më të madh në shoqëri.
Midis europianizmit dhe sovranitetit
Gjatë dymbëdhjetë muajve të fundit, Melonit i është dashur të braktisë anti-evropianizmin e saj fillestar. “Objektivi i saj themelor ishte të konsolidonte një imazh të besueshëm. Ndryshe nga ai që ishte portretizuar nga media ndërkombëtare”, Cecilia Sottilotta, një pedagoge e shkencave politike në Universitetin për të Huajt në Perugia (Unistrapg). “Italia ka nevojë për Evropën po aq sa Evropa ka nevojë për Italinë. Si rezultat, Meloni duhet të gjejë një mënyrë për të punuar me institucionet evropiane dhe anasjelltas, institucionet evropiane duhet të bëjnë përpjekje për të punoni me të”, shtoi ajo. Giorgia Meloni ka theksuar vazhdimisht nevojën për të mbështetur Ukrainën gjatë luftës, edhe pse pjesë të qeverisë së saj kanë shprehur admirim për Putinin, si Matteo Salvini dhe i ndjeri Silvio Berlusconi.
Pozicioni i Melonit gjithashtu ka evoluar me kalimin e kohës. Pasi Moska pushtoi Krimenë në vitin 2014, ajo kundërshtoi rregullisht sanksionet kundër Rusisë, duke argumentuar nevojën për të mbrojtur eksportet italiane. Në një intervistë televizive në vitin 2022, para pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia, ajo theksoi rëndësinë e mbajtjes së marrëdhënieve të mira me Putinin. “Megjithatë nga tre partitë e krahut të djathtë, Vëllezërit e Italisë është sigurisht më pak pro Putinit,” tha Cecilia Sottilotta. “Melonit i është dashur të përballet me disa momente të vështira, sepse ne kujtojmë kur Berlusconi foli shumë qartë në favor të Putinit, duke e mbrojtur atë dhe duke sulmuar Zelenskyy. Kujtojmë skenën e Salvinit, me bluzën e famshme që mbante fytyrën e Putinit në Sheshin e Kuq. Të gjitha në Gjithsesi, ky ishte padyshim një burim turpi. Megjithatë, duke qenë se Brothers of Italy ishte pala më pak e ekspozuar në raport me Rusinë, ishte relativisht më e lehtë për të që të distancohej prej saj”, shtoi Sottilotta.
Më 14 shtator 2023, kryeministri hungarez Viktor Orban, një nacionalist i krahut të djathtë, nuk e fshehu kënaqësinë e tij për rilidhjen me miken e tij Giorgia Meloni, një vizitore e rregullt kur ajo ishte në opozitë.Gjatë këtij viti, Kryeministrja është takuar tre herë edhe me kryeministrin polak Mateusz Moraëiecki. “Në nivel evropian, Meloni është ende aleate me qeveri të tilla si Orban në Hungari dhe Poloni,” shpjegoi Cecilia Sottilotta. “A aspiron ajo të bëhet një forcë tërheqëse për të djathtën në përgjithësi? Ndoshta. Për ta kuptuar këtë, ne duhet të shikojmë me kujdes zgjedhjet e ardhshme evropiane.” Hej.al