Çmimet e bananes do të rriten me rritjen e temperaturave, ka paralajmëruar një nga ekspertët më të mirë në botë nga industria për BBC News. Pascal Liu, ekonomist i lartë në Forumin Botëror të Bananeve, thotë se ndikimet klimatike përbëjnë një kërcënim të madh për furnizimin, duke komplikuar ndikimet e sëmundjeve që përhapen me shpejtësi. Forumi mblidhet në Romë të martën për të trajtuar sfidat me të cilat përballet fryti.
Disa dyqane në Mbretërinë e Bashkuar kanë përjetuar kohët e fundit mungesë bananesh për shkak të stuhive. Banania ushqyese dhe e shijshme është fruti më i eksportuar në botë. Vetëm Britania e Madhe importon rreth 5 miliardë banane çdo vit, me rreth 90% të shitur përmes supermarketeve kryesore. Javën e kaluar panë mungesë bananesh në disa supermarkete në Mbretërinë e Bashkuar, për të cilat shitësit me pakicë thanë se ishin shkaktuar nga stuhitë në det, duke vonuar furnizimet. Shumica e konsumatorëve nuk do ta kenë vënë re, sipas Prof Dan Bebber nga Universiteti i Exeter, i cili ka studiuar përpjekjet për t’i bërë bananet më të qëndrueshme. Por ndërsa furnizimet me banane mund të përballen me ngjarje të motit afatshkurtra si kjo, ekspertët janë të shqetësuar për kërcënimet në rritje nga një botë që po ngrohet dhe nga sëmundjet që po përhapen pas saj. Ekspertët shpjegojnë se bananet janë të ndjeshme ndaj rritjes së temperaturës që mund të zhdukë të korrat në disa vende. Ndoshta kërcënimi më i madh i menjëhershëm është fakti se temperaturat në rritje po ndihmojnë në përhapjen e sëmundjeve. Ai që shkakton më shumë shqetësim është Fusarium Wilt TR4, një infeksion mykotik, i cili është zhvendosur nga Australia dhe Azia në Afrikë dhe tani në Amerikën e Jugut. Pasi një plantacion infektohet, ajo vret të gjitha pemët e bananeve dhe ekspertët thonë se është jashtëzakonisht e vështirë për t’u hequr qafe.
Kërpudhat gjithashtu kanë ndryshuar për të kërcënuar Cavendish, varietetin e preferuar të bananeve në botë. Prodhuesit po përballen gjithashtu me presione nga rritja e kostove të plehrave, energjisë dhe transportit, si dhe probleme në gjetjen e punëtorëve të mjaftueshëm. Ndër çështjet që industria e bananeve do të diskutojë në mbledhjen e saj në Romë është çështja kritike e qëndrueshmërisë. Konsumatorët po kërkojnë gjithnjë e më shumë të blejnë banane dhe mallra të tjera që prodhohen në mënyrë të qëndrueshme. Për kultivuesit e bananeve kjo do të thotë jo vetëm t’i bëjnë mjetet e tyre të prodhimit më të gjelbër, por edhe të paguajnë ekzaminues të pavarur për të vërtetuar se frutat e tyre janë të qëndrueshme./hej.al