Të drejtat e njeriut – dikur kuptoheshin si një e mirë e pakomplikuar, një mjet për të siguruar dinjitetin për të pambrojturit ndaj abuzimeve nga të fuqishmit – të cilët janë sulmuar gjithnjë e më shumë. Ndoshta kurrë më shumë se në momentin aktual: ne po flasim vazhdimisht për të drejtat e njeriut, por shpesh në një mënyrë shumë skeptike. Kur Liz Truss (ish kryeministrja angleze) shpalli me zë të lartë “Duhet të shfuqizojmë gjykatën supreme dhe të shfuqizojmë Aktin e të Drejtave të Njeriut”, ajo nuk është zëri i skajshëm që mund të kishte qenë në vitet 1990. Ajo përfaqëson një rrymë opinioni të rrezikshëm, aq të përhapur në pjesë të së majtës radikale dhe në të djathtën populiste të politikës.
Nuk është rastësi që qeveritë më të prirura për t’u kthyer nga brenda – ajo e Viktor Orbán në Hungari, ajo e ish-presidentit Bolsonaro në Brazil – kanë qenë më pak të prirura për standardet e përbashkëta që mbrojnë pakicat në territoret e tyre dhe i mbajnë ato me standarde të larta në arenën ndërkombëtare. Në një kohë pasigurie, këta udhëheqës përdorin frikën për të maksimizuar tërheqjen e tyre. Perspektiva e një administrate të dytë Trump në SHBA tregon se kjo prirje nuk tregon asnjë shenjë zbutjeje. Në këtë kontekst, është jetike që të ngrihet sërish rasti për të drejtat e njeriut.
Ka paralele me periudhën e pasluftës në të cilën të drejtat e njeriut u artikuluan më plotësisht, një kohë kur ishte e qartë për të gjithë se bashkëpunimi dhe standardet globale ishin mënyra më e mirë për të mbështetur njerëzimin tonë të përbashkët pas një periudhe konflikti dhe gjenocidi katastrofik.
Sigurisht që të gjithë besojnë në disa të drejta – normalisht të drejtat e tyre dhe të miqve, familjes dhe njerëzve me të cilët identifikohen. Janë liritë e “njerëzve të tjerë” ato që janë më problematike. Sa më të mëdha të jenë ndarjet mes nesh, aq më e madhe është kjo polemikë. E megjithatë, janë pikërisht këto pabarazi ekstreme në shëndet, pasuri, pushtet dhe opinion që i bëjnë të drejtat, dhe jo privilegjet e përkohshme të dhëna dhe të marra nga qeveritë, aq thelbësore
Teknologjitë e reja, dhe AI në veçanti, kërkojnë më shumë rregullim ndërkombëtar. Ndërsa njerëzit kalojnë më shumë kohë në internet, ata bëhen të prekshëm ndaj trajtimit degradues, padrejtësisë dhe diskriminimit, shkeljeve të privatësisë, censurës dhe kërcënimeve të tjera.
Të ashtuquajturat “kuti të zeza” pas teknologjisë që ne përdorim marrin vendime gjithnjë e më të rëndësishme për jetën tonë të përditshme, nga bankat te arsimi, punësimi, policia dhe kontrolli kufitar. Kushdo që flirton me nocionin e pagabueshmërisë së kompjuterit, nuk duhet të harrojë kurrë drejtuesit e postës dhe abuzime të tjera të tilla, të kryera dhe më pas të fshehura.
Planeti ynë në tkurrje dhe djegie është arsyeja kryesore pse nacionalizmi nuk funksionon në interes të njerëzimit
Perandoritë e sotme globale, që lundrojnë nën logo dhe jo me flamuj, duhet të jenë më drejtpërdrejt përgjegjëse sipas traktateve të të drejtave të njeriut. Mekanizmat tanë ekzistues, qofshin qeveritë lokale dhe kombëtare, gjykatat vendase dhe ndërkombëtare, apo disa nga institucionet më famëkeqe të OKB-së, mund të jenë të papërsosur dhe kanë nevojë për reformë. Megjithatë, si të gjitha strukturat e qytetërimit, ato janë më të lehta për t’u denigruar rastësisht sesa për të investuar dhe përshtatur për të qenë më efektive.
Flli i artë i të drejtave të njeriut është trajtimi i barabartë: mbrojtja e të tjerëve ashtu siç do të dëshironim të mbroheshim vetë, nëse do të vinte ndonjëherë ajo ditë e palumtur. Është një fije që nuk duhet ta lëshojmë kurrë.
Marrë nga The Guardian